Bahsi geçen şehir ve coğrafyalara kendisi bizzat gitmemiş, bu bilgileri tüccarlardan toplayarak bir araya getirmiştir. Shan-Ju Lin, bu çalışmada pek çok yerde dipnotlarla okuyucuya açıklamalar yapmaktadır.
1170-1231 yılları arasında yaşamış Çinli bir devlet memuru olan Zhao Rugua’nın Zhufanzhi Yabancıların Tasviri: Bir Çinlinin Gözüyle Ortaçağ İslam Dünyası adlı eseri Ötüken Neşriyât tarafından yayınlandı. Shan-Ju Lin tarafından notlandırılarak tercüme edilen bu çalışma, Zhao Rugua’nın Zhufanzhi (Chu-fan-chi, Yabancıların Tasviri) adlı eserinde yer verdiği Ortadoğu şehirleri, bu şehirlerin özellikleri ve ticarî ürünleriyle ilgili kısımları içermektedir. Bu sebeple eser, Bir Çinlinin Gözüyle Ortaçağ İslam Dünyası altbaşlığı ile neşredilmiştir.
Shan-Ju Lin’in “Giriş” bölümünde aktardığı üzere Çin’de Song Hanedanı döneminde pek çok memurluk vazifesinde bulunmuş olan Zhao Rugua, Fujian Eyaleti ve Zeytûn Limanı Deniz Ticareti Nazırlığı döneminde Zhufanzhi (Chu-fan-chi, Yabancıların Tasviri) adlı çalışmasını kaleme almış. Çalışmasının esas kaynağı olarak da Çin’e gelen yabancı tüccarları göstermektedir. Bahsi geçen şehir ve coğrafyalara kendisi bizzat gitmemiş, bu bilgileri tüccarlardan toplayarak bir araya getirmiştir. Shan-Ju Lin, bu çalışmada pek çok yerde dipnotlarla okuyucuya açıklamalar yapmaktadır. Zhao Rugua’nın kastettikleri, tercüman tarafından kaynaklarla notlandırılmış ve açıklanmıştır.
Yabancıların Tasviri, iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Ortadoğu şehirleri ve bölgeleri yer almaktadır. Kuzeyde Anadolu’dan güneyde Somali’ye kadar uzanan bu bölgede, Ortaçağ İslam dünyasının Şam, Mekke, Bağdat ve Basra gibi önemli şehirleri başta olmak üzere pek çok şehir ve bölgesi hakkında bilgiler verilmektedir. İkinci bölümde ise önceki bölümde bahsi geçen şehir ve bölgelerdeki ticarî ürünler hakkında bilgiler yer almaktadır. Bu iki bölümdeki bilgiler, Ortaçağ İslam dünyasıyla ticaret yapan ve Çin’e gelen tüccarların verdikleri şifahî bilgilere dayanmaktadır. Bu sebeple Ortaçağ İslam tarihi için oldukça önemli bir tarihî kaynak olmasına rağmen Zhufanzhi’nin bu özelliği göz önünde bulundurulmalı ve tarihçiler tarafından bu şekilde değerlendirilmelidir.
Eserin sonunda Shan-Ju Lin’in eklediği ve Çince isimleri okumayı ve anlamayı kolaylaştıran iki ek bulunmaktadır: Birincisi “Transkripsiyon Tablosu-Çincenin Ses Alfabesi”, diğeri ise “Ölçü Birimleri Tablosu”. Ölçü birimleri tablosu Zhao Rugua’nın yaşadığı Song Dönemi’ne ait. Üçüncü ek ise, Zhufanzhi’nin Çince asıl metninin tıpkıbasımıdır.
Zhao Rugua’nın eseri, sadece tarihçiler için değil; Ortaçağ İslam dünyasına Çin’den bakmak isteyenler için oldukça ilginç bilgiler içermektedir. Çinlilerin Song Dönemi’nde, Müslümanlara ve Ortaçağ İslam dünyasına dair algısı bu eserde açık bir şekilde görünmektedir.
Mehmet Menderes